Het is weer herfst en het wordt kouder. Naast regen betekent dat vallende bladeren, maar ook meer wind. Dat het in de herfst meer / harder waait, weet iedereen. Maar er is nog een reden waarom we dat zo ervaren, vooral als het echt koud is. Dat komt doordat wind, of beter gezegd: lucht, bij kou dikker is dan warmte.
Dikke wind?
Ja, het bestaat echt: dikke (en dus ook dunne) wind. Dit komt doordat er bij kou meer luchtmoleculen in elke kubieke meter lucht zitten. Op de fiets ervaar je dus meer luchtweerstand.
De theorie
Luchtdichtheid wordt vooral bepaald door de temperatuur en de luchtdruk.
– Hoe lager de temperatuur, hoe hoger de luchtdichtheid
– Hoe hoger de luchtdruk, hoe hoger de luchtdichtheid
Hierbij geldt dat de temperatuur een grotere invloed heeft op de luchtdichtheid dan de luchtdruk. We kunnen dus zeggen dat over het algemeen de lucht dikker is bij kou dan bij warmte. Naast dat in de herfst en winter een kubieke meter lucht meer luchtmoleculen bevat, kleden we ons ook dikker. Dit laatste geeft een minimaal verschil, maar verklaart alles bij elkaar wel dat we in de herfst en winter meer luchtweerstand ervaren.
Het verschil in luchtweerstand tussen een zomerse en een winterse dag kan overigens wel flink oplopen. Het verschil tussen een dag in de zomer met lage druk en 25 graden en een winterse dag met hoge druk en een temperatuur van rond het vriespunt, kan een verschil opleveren van 10 tot zelfs 15%!
Gay-Lussac en zijn algemene gaswet
Voor de fietsers met een wiskundeknobbel: op Wikipedia en andere websites vind je meer over de dichtheid van lucht. Deze is te berekenen aan de hand van een formule welke is opgesteld door Gay-Lussac en wordt ook wel de algemene gaswet genoemd.
